বিশ্বজুড়ে ছড়িয়ে থাকা বাঙালির নিজস্ব মঞ্চ

নাট্যকার মমতাজউদ্দীন প্রয়াত

3 June, 2019 06:05:00 AM

বাংলাদেশের ভাষা সৈনিক, শিক্ষক, নাট্যকার, অভিনেতা, লেখক ও শিক্ষাবিদ অধ্যাপক মমতাজউদ্দীন আহমদ সপ্তাহ দুই রোগভোগের পর ২ জুন প্রয়াত হন। (১৮-০১-১৯৩৫ থেকে ০২-০৬-২০১৯)। একুশে পদক জয়ী তিনি, স্বাধীনতা পরবর্তী বাংলাদেশের নাট্য আন্দোলনের অন্যতম পথিকৃত ছিলেন। তাঁর মতো বহুমাত্রিক গুণিজন বাংলাদেশে আর খুব বেশী নেই। তাঁর প্রয়াণে দেশের সৃষ্টিশীলতার গভীর শূন্যতা সৃষ্টি হল। বহুমাত্রীক এই মানুষটি যেমন একাধারে ছিলেন নাট্যকার তেমনই ছিলেন সফল শিক্ষক। তাঁর শিষ্যরা দেশে তো বটেই বিদেশেও আজ সুপ্রতিষ্ঠিত।

06:05:00 AM {"id":214,"user_id":1,"title":"\u09a8\u09be\u099f\u09cd\u09af\u0995\u09be\u09b0 \u09ae\u09ae\u09a4\u09be\u099c\u0989\u09a6\u09cd\u09a6\u09c0\u09a8 \u09aa\u09cd\u09b0\u09df\u09be\u09a4","slug":"natyokar-momtazuddin","excerpt":"\u09ac\u09be\u0982\u09b2\u09be\u09a6\u09c7\u09b6\u09c7\u09b0 \u09ad\u09be\u09b7\u09be \u09b8\u09c8\u09a8\u09bf\u0995, \u09b6\u09bf\u0995\u09cd\u09b7\u0995, \u09a8\u09be\u099f\u09cd\u09af\u0995\u09be\u09b0, \u0985\u09ad\u09bf\u09a8\u09c7\u09a4\u09be, \u09b2\u09c7\u0996\u0995 \u0993 \u09b6\u09bf\u0995\u09cd\u09b7\u09be\u09ac\u09bf\u09a6 \u0985\u09a7\u09cd\u09af\u09be\u09aa\u0995 \u09ae\u09ae\u09a4\u09be\u099c\u0989\u09a6\u09cd\u09a6\u09c0\u09a8 \u0986\u09b9\u09ae\u09a6 \u09b8\u09aa\u09cd\u09a4\u09be\u09b9 \u09a6\u09c1\u0987 \u09b0\u09cb\u0997\u09ad\u09cb\u0997\u09c7\u09b0 \u09aa\u09b0 \u09e8 \u099c\u09c1\u09a8 \u09a4\u09bf\u09a8\u09bf \u09aa\u09cd\u09b0\u09df\u09be\u09a4 \u09b9\u09a8\u0964","content":"<p style=\"text-align: justify;\">\u09ac\u09be\u0982\u09b2\u09be\u09a6\u09c7\u09b6\u09c7\u09b0 \u09ad\u09be\u09b7\u09be \u09b8\u09c8\u09a8\u09bf\u0995, \u09b6\u09bf\u0995\u09cd\u09b7\u0995, \u09a8\u09be\u099f\u09cd\u09af\u0995\u09be\u09b0, \u0985\u09ad\u09bf\u09a8\u09c7\u09a4\u09be, \u09b2\u09c7\u0996\u0995 \u0993 \u09b6\u09bf\u0995\u09cd\u09b7\u09be\u09ac\u09bf\u09a6 \u0985\u09a7\u09cd\u09af\u09be\u09aa\u0995 \u09ae\u09ae\u09a4\u09be\u099c\u0989\u09a6\u09cd\u09a6\u09c0\u09a8 \u0986\u09b9\u09ae\u09a6 \u09b8\u09aa\u09cd\u09a4\u09be\u09b9 \u09a6\u09c1\u0987 \u09b0\u09cb\u0997\u09ad\u09cb\u0997\u09c7\u09b0 \u09aa\u09b0 \u09e8 \u099c\u09c1\u09a8 \u09aa\u09cd\u09b0\u09df\u09be\u09a4 \u09b9\u09a8\u0964 (\u09e7\u09ee-\u09e6\u09e7-\u09e7\u09ef\u09e9\u09eb&nbsp;\u09a5\u09c7\u0995\u09c7 \u09e6\u09e8-\u09e6\u09ec-\u09e8\u09e6\u09e7\u09ef)\u0964 \u098f\u0995\u09c1\u09b6\u09c7 \u09aa\u09a6\u0995 \u099c\u09df\u09c0 \u09a4\u09bf\u09a8\u09bf, \u09b8\u09cd\u09ac\u09be\u09a7\u09c0\u09a8\u09a4\u09be \u09aa\u09b0\u09ac\u09b0\u09cd\u09a4\u09c0 \u09ac\u09be\u0982\u09b2\u09be\u09a6\u09c7\u09b6\u09c7\u09b0 \u09a8\u09be\u099f\u09cd\u09af \u0986\u09a8\u09cd\u09a6\u09cb\u09b2\u09a8\u09c7\u09b0 \u0985\u09a8\u09cd\u09af\u09a4\u09ae \u09aa\u09a5\u09bf\u0995\u09c3\u09a4 \u099b\u09bf\u09b2\u09c7\u09a8\u0964 \u09a4\u09be\u0981\u09b0 \u09ae\u09a4\u09cb \u09ac\u09b9\u09c1\u09ae\u09be\u09a4\u09cd\u09b0\u09bf\u0995 \u0997\u09c1\u09a3\u09bf\u099c\u09a8 \u09ac\u09be\u0982\u09b2\u09be\u09a6\u09c7\u09b6\u09c7 \u0986\u09b0 \u0996\u09c1\u09ac \u09ac\u09c7\u09b6\u09c0 \u09a8\u09c7\u0987\u0964 \u09a4\u09be\u0981\u09b0 \u09aa\u09cd\u09b0\u09df\u09be\u09a3\u09c7 \u09a6\u09c7\u09b6\u09c7\u09b0 \u09b8\u09c3\u09b7\u09cd\u099f\u09bf\u09b6\u09c0\u09b2\u09a4\u09be\u09b0 \u0997\u09ad\u09c0\u09b0 \u09b6\u09c2\u09a8\u09cd\u09af\u09a4\u09be \u09b8\u09c3\u09b7\u09cd\u099f\u09bf \u09b9\u09b2\u0964 \u09ac\u09b9\u09c1\u09ae\u09be\u09a4\u09cd\u09b0\u09c0\u0995 \u098f\u0987 \u09ae\u09be\u09a8\u09c1\u09b7\u099f\u09bf \u09af\u09c7\u09ae\u09a8 \u098f\u0995\u09be\u09a7\u09be\u09b0\u09c7 \u099b\u09bf\u09b2\u09c7\u09a8 \u09a8\u09be\u099f\u09cd\u09af\u0995\u09be\u09b0 \u09a4\u09c7\u09ae\u09a8\u0987 \u099b\u09bf\u09b2\u09c7\u09a8 \u09b8\u09ab\u09b2 \u09b6\u09bf\u0995\u09cd\u09b7\u0995\u0964 \u09a4\u09be\u0981\u09b0 \u09b6\u09bf\u09b7\u09cd\u09af\u09b0\u09be \u09a6\u09c7\u09b6\u09c7 \u09a4\u09cb \u09ac\u099f\u09c7\u0987 \u09ac\u09bf\u09a6\u09c7\u09b6\u09c7\u0993 \u0986\u099c \u09b8\u09c1\u09aa\u09cd\u09b0\u09a4\u09bf\u09b7\u09cd\u09a0\u09bf\u09a4\u0964<\/p>","content_html":"<p style=\"text-align: justify;\">\u09ac\u09be\u0982\u09b2\u09be\u09a6\u09c7\u09b6\u09c7\u09b0 \u09ad\u09be\u09b7\u09be \u09b8\u09c8\u09a8\u09bf\u0995, \u09b6\u09bf\u0995\u09cd\u09b7\u0995, \u09a8\u09be\u099f\u09cd\u09af\u0995\u09be\u09b0, \u0985\u09ad\u09bf\u09a8\u09c7\u09a4\u09be, \u09b2\u09c7\u0996\u0995 \u0993 \u09b6\u09bf\u0995\u09cd\u09b7\u09be\u09ac\u09bf\u09a6 \u0985\u09a7\u09cd\u09af\u09be\u09aa\u0995 \u09ae\u09ae\u09a4\u09be\u099c\u0989\u09a6\u09cd\u09a6\u09c0\u09a8 \u0986\u09b9\u09ae\u09a6 \u09b8\u09aa\u09cd\u09a4\u09be\u09b9 \u09a6\u09c1\u0987 \u09b0\u09cb\u0997\u09ad\u09cb\u0997\u09c7\u09b0 \u09aa\u09b0 \u09e8 \u099c\u09c1\u09a8 \u09aa\u09cd\u09b0\u09df\u09be\u09a4 \u09b9\u09a8\u0964 (\u09e7\u09ee-\u09e6\u09e7-\u09e7\u09ef\u09e9\u09eb\u00a0\u09a5\u09c7\u0995\u09c7 \u09e6\u09e8-\u09e6\u09ec-\u09e8\u09e6\u09e7\u09ef)\u0964 \u098f\u0995\u09c1\u09b6\u09c7 \u09aa\u09a6\u0995 \u099c\u09df\u09c0 \u09a4\u09bf\u09a8\u09bf, \u09b8\u09cd\u09ac\u09be\u09a7\u09c0\u09a8\u09a4\u09be \u09aa\u09b0\u09ac\u09b0\u09cd\u09a4\u09c0 \u09ac\u09be\u0982\u09b2\u09be\u09a6\u09c7\u09b6\u09c7\u09b0 \u09a8\u09be\u099f\u09cd\u09af \u0986\u09a8\u09cd\u09a6\u09cb\u09b2\u09a8\u09c7\u09b0 \u0985\u09a8\u09cd\u09af\u09a4\u09ae \u09aa\u09a5\u09bf\u0995\u09c3\u09a4 \u099b\u09bf\u09b2\u09c7\u09a8\u0964 \u09a4\u09be\u0981\u09b0 \u09ae\u09a4\u09cb \u09ac\u09b9\u09c1\u09ae\u09be\u09a4\u09cd\u09b0\u09bf\u0995 \u0997\u09c1\u09a3\u09bf\u099c\u09a8 \u09ac\u09be\u0982\u09b2\u09be\u09a6\u09c7\u09b6\u09c7 \u0986\u09b0 \u0996\u09c1\u09ac \u09ac\u09c7\u09b6\u09c0 \u09a8\u09c7\u0987\u0964 \u09a4\u09be\u0981\u09b0 \u09aa\u09cd\u09b0\u09df\u09be\u09a3\u09c7 \u09a6\u09c7\u09b6\u09c7\u09b0 \u09b8\u09c3\u09b7\u09cd\u099f\u09bf\u09b6\u09c0\u09b2\u09a4\u09be\u09b0 \u0997\u09ad\u09c0\u09b0 \u09b6\u09c2\u09a8\u09cd\u09af\u09a4\u09be \u09b8\u09c3\u09b7\u09cd\u099f\u09bf \u09b9\u09b2\u0964 \u09ac\u09b9\u09c1\u09ae\u09be\u09a4\u09cd\u09b0\u09c0\u0995 \u098f\u0987 \u09ae\u09be\u09a8\u09c1\u09b7\u099f\u09bf \u09af\u09c7\u09ae\u09a8 \u098f\u0995\u09be\u09a7\u09be\u09b0\u09c7 \u099b\u09bf\u09b2\u09c7\u09a8 \u09a8\u09be\u099f\u09cd\u09af\u0995\u09be\u09b0 \u09a4\u09c7\u09ae\u09a8\u0987 \u099b\u09bf\u09b2\u09c7\u09a8 \u09b8\u09ab\u09b2 \u09b6\u09bf\u0995\u09cd\u09b7\u0995\u0964 \u09a4\u09be\u0981\u09b0 \u09b6\u09bf\u09b7\u09cd\u09af\u09b0\u09be \u09a6\u09c7\u09b6\u09c7 \u09a4\u09cb \u09ac\u099f\u09c7\u0987 \u09ac\u09bf\u09a6\u09c7\u09b6\u09c7\u0993 \u0986\u099c \u09b8\u09c1\u09aa\u09cd\u09b0\u09a4\u09bf\u09b7\u09cd\u09a0\u09bf\u09a4\u0964<\/p>","published_at":"2019-06-03 06:05:00","published":1,"created_at":"2019-06-03 18:09:12","updated_at":"2019-06-03 23:55:03","metadata":null,"ginopane_blogtaxonomy_series_id":null,"seo_title":null,"seo_description":null,"seo_keywords":null,"canonical_url":null,"redirect_url":null,"robot_index":null,"robot_follow":null,"summary":"\u09ac\u09be\u0982\u09b2\u09be\u09a6\u09c7\u09b6\u09c7\u09b0 \u09ad\u09be\u09b7\u09be \u09b8\u09c8\u09a8\u09bf\u0995, \u09b6\u09bf\u0995\u09cd\u09b7\u0995, \u09a8\u09be\u099f\u09cd\u09af\u0995\u09be\u09b0, \u0985\u09ad\u09bf\u09a8\u09c7\u09a4\u09be, \u09b2\u09c7\u0996\u0995 \u0993 \u09b6\u09bf\u0995\u09cd\u09b7\u09be\u09ac\u09bf\u09a6 \u0985\u09a7\u09cd\u09af\u09be\u09aa\u0995 \u09ae\u09ae\u09a4\u09be\u099c\u0989\u09a6\u09cd\u09a6\u09c0\u09a8 \u0986\u09b9\u09ae\u09a6 \u09b8\u09aa\u09cd\u09a4\u09be\u09b9 \u09a6\u09c1\u0987 \u09b0\u09cb\u0997\u09ad\u09cb\u0997\u09c7\u09b0 \u09aa\u09b0 \u09e8 \u099c\u09c1\u09a8 \u09a4\u09bf\u09a8\u09bf \u09aa\u09cd\u09b0\u09df\u09be\u09a4 \u09b9\u09a8\u0964","has_summary":true,"categories":[{"id":22,"name":"\u0996\u09ac\u09b0\u09be\u0996\u09ac\u09b0","slug":"news","code":null,"description":"","parent_id":null,"nest_left":3,"nest_right":10,"nest_depth":0,"created_at":"2019-01-29 13:27:00","updated_at":"2024-03-19 16:44:22","url":"https:\/\/www.banglaworldwide.com\/category\/news","pivot":{"post_id":214,"category_id":22}}],"featured_images":[{"id":409,"disk_name":"5cf514c3cbce7485978484.jpg","file_name":"momtazuddin.jpg","file_size":33695,"content_type":"image\/jpeg","title":null,"description":null,"field":"featured_images","sort_order":409,"created_at":"2019-06-03 18:08:27","updated_at":"2019-06-03 18:09:12","path":"https:\/\/www.banglaworldwide.com\/storage\/app\/uploads\/public\/5cf\/514\/c3c\/5cf514c3cbce7485978484.jpg","extension":"jpg"}]} December 3rd pm 31 10:45pm


SUBSCRIBE TO NEWSLETTER

SUSCRIBETE